Blockchain’in yükseliş yılı olan 2017’yi geride bırakırken, son bir yıl içinde sektöre yön veren dağıtık defter teknolojilerine göz atıyoruz.
Bitcoin’in 950 dolarla başladığı 2017’de 20 bin dolar seviyelerini görmesi, Blockchain’in sayısız kullanım senaryolarından sadece biri olan kripto paranın potansiyelini gösteriyor. Aynı teknolojiyi kullanan diğer kripto para birimleri ve ICO’lar da 2017 yılında benzer büyümeler gösterdi. Her ne kadar aşağıda Coin Telegraph’ın sıraladığı başlıklar ilk bakışta birer kripto para adı gibi gözükse de aslında temellerinde çok başarılı Blockchain ve türevi teknolojileri barındırıyorlar.
Ethereum
Pazar değeri yaklaşık 73 milyar dolara ulaşan Ethereum, Blockchain teknolojisi üzerine akıllı sözleşmeleri getiren ilk platform olarak ünvanını koruyor. Burada oluşturulan akıllı sözleşmeler, şartlar yerine geldiğinde hiçbir insan müdahalesine gerek kalmaksızın otomatik olarak uygulanıyor. Projeyi 2015 yılında hayata geçiren isimler ise genç girişimci Vitalik Buterin ve eski Amazon başkan vekili Jeffrey Wilcke.
2017 yılında her dört ICO’dan üçü Ethereum platformu üzerinde gerçekleşti ve bugün yaklaşık 13 milyon kişi servisi kullanıyor. Ethereum’un kendi tokeni olan ETH ise kripto borsalarda Bitcoin ve Ripple’ın ardından üçüncü sırada yer alıyor.
IOTA
Nesnelerin İnternetine odaklı çalışan açık kaynaklı bir dağıtık defter olarak tanımlanan IOTA’nın pazar değeri 15 milyar dolara ulaştı. Sistemde herhangi bir işlem ücreti bulunmamasının yanı sıra, son derece kısa olan doğrulama süreleri ve işlem hacminden bağımsız bir kararlılık sunması sayesinde IOTA son dönemin gözdeleri arasına girdi.
Tangle adını taşıyan bir konsensus modeli sunan IOTA, geleneksel Blockchain gibi bloklar, zincirler ve madenciler içermiyor. Bunun yerine bir ödeme yapacağınız zaman, sistemin belirlediği sizden önce gerçekleşmiş iki ödemeyi de doğrulamanız gerekiyor. Böylelikle tüm nodeların belirli bir anda aynı durumda olması sağlanıyor. Temmuz 2016’da seri girişimci David Sønstebø ve Dominik Schiener tarafından başlatılan proje, Kasım 2017’de Microsoft ve PwC gibi şirketlerle kurduğu ortaklık sonucunda adeta uçuşa geçti.
Coinbase
En popüler dijital para birimi cüzdanı ve alım satım platformlarından birini oluşturan Coinbase, aynı zamanda kripto para dünyasında son derece etkili bir otorite. Örneğin Bitcoin Cash’e destek verdiği anda BCH’nin değeri yükseldi. New York Eyaleti Mali Hizmetler Bürosu tarafından verilen BitLicense adlı lisansı alma hakkı kazanan üç Blockchain projesinden biri olan Coinbase, 2016 yılında borsa tarafını GDAX – Global Dijital Varlık Borsası olarak dönüştürdü.
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu gözetiminde çalıştığı için güvenilirlik sorunu yaşamayan Coinbase, Temmuz 2011’de Brian Armstrong ve eski Goldman Sachs simsarı Fred Ehrsam tarafından kuruldu.
Ripple
Gerçek zamanlı uluslararası para transferi için çalışan Ripple’ın 30 milyar dolar pazar değeri bulunuyor. 2012 yılında kurulan şirket, bankalar arası gerçek zamanlı transfer işlemlerini gözetiyor. Dünya genelinde 75’in üzerinde bankayla çalışan Ripple, Aralık 2017’de Japon ve Güney Kore bankalarının uluslararası ödemelerde işlem ücretini düşürmek için Blockchain’i test etmeye başlayacağını duyurdu.
Yahoo! eski başkan vekili Brad Garlinghouse ve daha önce pek çok girişim kurmuş olan Stefan Thomas tarafından hayata geçirilen Ripple, Blockchain’i bankalar arası transferlerin ucuzlaması için geliştirmeyi sürdürüyor.
Qtum
Proof-of-stake (PoS) mutabakat modeliyle çalışan ilk UTXO tabanlı akıllı sözleşme sistemi olan Qtum, Bitcoin Core ve Ethereum Virtual Machine’i bir arada kullanmak için Account Attraction Layer adlı katmanı kullanıyor. Pazar değeri 5 milyar doları bulan Qtum, PoS modeliyle ağdaki bilgi işlem zorluğunu düşürürken ölçeklendirme olanaklarını da artırıyor.
BitSE’nin eski Blockchain mimarı Neil Mahi, Patrich Dai ve Jordan Earls tarafından Mart 2017’de kurulan Qtum, Çin’in en büyük video barındırma platformu Baofeng ile aralık ayında bir anlaşma imzalayarak müzik ve sinema sektörlerine Blockchain dönüşümü getirmeye hazırlanıyor.
Brave
İnternetteki reklam ve izleme araçlarını önleyen bir web tarayıcısı olan Brave, web sayfalarının daha hızlı açılmasını ve tüketilen trafiğin azalmasını sağlıyor. Üstelik herhangi bir kötü amaçlı reklamın görüntülenmemesi, zararlı yazılımlara kazara tıklamanın da önüne geçiyor. JavaScript programlama dilinin yaratıcısı ve Mozilla’nın kurucu ortakları arasında yer alan Brendan Eich ve Brian R. Bondy’nin bir araya gelerek Mayıs 2017’de kurduğu Brave, şimdiden 340 milyon dolarlık pazar değerine ulaştı.
OmiseGO
Jun Hasewaga ve Donnie Harinsut tarafından Temmuz 2017’de kurulan OmiseGO, borsalar ve ödeme sistemleri için merkezi olmayan FinTech çözümleri sunuyor. Token akışını sürekli yüksek tutmak için bir mekanizma geliştiren OmiseGo, Ethereum tabanlı bir platform üzerinden ödeme sistemlerini, geçitleri ve finans kuruluşlarını birbirine bağlıyor. Pazar değeri 1,7 milyar doları bulan OmiseGO, danışma kurulunda Vitalik Buterin, Gavin Wood ve Joseph Poon gibi Blockchain’in titanlarına yer veriyor.
Listenin tamamına bu sayfadan ulaşabilirsiniz.
