Denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri sunan KPMG ile Avustralya, Sidney merkezli bir fintek, veri ve yapay zekâ odaklı risk sermayesi yatırım firması olan H2 Ventures tarafından her yıl açıklanan ve finansal teknolojiler alanında küresel çapta en iyi 100 şirketin belirlendiği çalışmanın bu yılki lansmanı kasım ayının ilk haftasında Fintek Haftası kapsamında Hong Kong’ta yapıldı.
Daha önce Londra, San Francisco, Singapur ve Sidney gibi şehirlerde yayınlanan Fintech100 raporunun bu yıl Hong Kong’ta yayınlanma sebebi ise sokak olayları ve şiddet eylemleri ile uzun zamandır kötü günler geçiren Hong Kong’a destek olmak. Listede yer almak için başvuru yapan şirketler, ortalama yıllık yatırım miktarı, son yatırım miktarının toplam yatırım miktarına oranı, coğrafi ve sektörel çeşitlilik ile X faktörü olarak adlandırılan: ürün, hizmet ve iş modeli yeniliği gibi etmenlerden oluşan farklı faktörlere göre değerlendirildi. Geçtiğimiz yıllarda ödeme ve kredi alanındaki şirketler öne çıkarken bu sene varlık yönetimi ve sigorta alanındaki şirketler ön plana çıkmakta. 2019 Fintech100 listesinin sektörel dağılımı aşağıdaki gibidir:
- 27 ödeme ve işlem şirketi,
- 19 varlık yönetimi şirketi,
- 17 sigorta şirketi,
- 15 kredi şirketi,
- 9 neo/challenger bank ve geriye kalan 13 şirket ise birden fazla sektörde yer almakta.
2017’de Türkiye’den Iyzico’nun yer aldığı listede bu yıl 2 Türk girişimi yer almakta: MenaPay ve Papara. Aslında ilk 100’de yer almalarının ötesinde bir başarıları var, çünkü rapor Top50 ve Emerging50 olmak üzere iki kısımdan oluşuyor. Top50 dediğimiz kısımda finansal teknolojiler alanında yön veren ve değerlemeleri milyar dolarlık seviyelere ulaşmış şirketler yer alırken; Emerging50 tarafını yükseltmekte olan ve inovatif yaklaşımlarıyla potansiyel barındıran girişimler oluşturuyor. Bu açıdan listede 2 Türk girişiminin yer almasını ayrı değerlendirmemiz gerekir.
2017 yılında kurulan MenaPay, Orta Doğu ve Afrika bölgesinin (MENA) nakitsiz toplum olma yolunda, nakdin ve geleneksel bankacılığın dijital dönüşümünde kendini konumlandırmış blokzincir tabanlı bir ödeme geçididir. Listede yer alan az sayıdaki blokzincir tabanlı ve kripto para şirketlerinden birinin Türkiye’den çıkması bu noktada önemli.
Bir diğer Türk girişimi olan ve 2016 yılında kurulan Papara ise listede neobank kategorisinde yer alıp, BDDK tarafından lisanslanmış, cüzdanınızdaki nakit para ve kartların yerine kullanabileceğiniz, 7/24 ücretsiz para transferi gibi özellikleri barındıran yeni nesil bankacılık platformudur. Geçtiğimiz günlerde bu özelliklerine ek olarak Binance ile iş birliğini duyurmuş ve Binance’te Papara hizmeti aracılığıyla Türk Lirası yatırma ve çekme hizmetini hayata geçirmişti.
Raporda öne çıkan diğer noktalar ise şöyle:
- Alibaba’nın finans kolu Ant Financial zirvedeki yerini korumaya devam ediyor ve bu yıl da listenin en başında. Ant Financial dışında Çin ve Çinli fintekler listede göze çarpıyor. Ek olarak, Çin’in ardından listede 8 şirketle yükselen Hindistan’ı gözden kaçırmamak gerekiyor.
- Asya-Pasifik bölgesi ilk 10’da 7 şirkete, liste genelinde ise 42 şirkete ev sahipliği yaparak finansal servislerin yeniden yazıldığı ve dünyaya yön veren bölge olarak öne çıkıyor.
- Listede yer alan şirketler son bir yılda toplam 18 milyar dolar, 32 şirket de en az 100 milyon dolar yatırım alırken; en aktif yatırımcıları ise Sequoia, SoftBank, Alphabet (Google), BBVA ve Tencent oluşturuyor.
- Goldman Sachs ses getiren yatırımlarına devam ederken, Facebook ve Apple finansal teknolojiler alanında ürün ve hizmetlerini genişletmeye devam ediyor. Regülâtör kurumlar da sanal bankacılık (virtual banking) lisanslamaları, açık bankacılık düzenlemeleri ile müşteri deneyiminin iyileştirilmesine odaklanırken sektördeki rekabeti de beraberinde artırıyor.
KPMG ve H2 Ventures tarafından hazırlanan 2019 yılı raporuna ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.
Yazar: Avni Güven
