Silikon Vadisine yaptığım kısa bir ziyarette yapay zekanın (YZ) buradaki profesyonellerin düşünme, çalışma ve yaşama sürecine ne kadar nüfuz ettiğini hissettim…
Geleceği inşa ederken onlar da işin sonunun nereye varacağını tam kestiremiyorlar. Teknoloji iyilik ile kötülük arasında seçim yapmıyor; ancak teknolojik gelişme durdurulmuyor, ufuğa doğru ilerliyor.
Stanford Üniversitesi İnsan Merkezli Yapay Zeka Enstitüsünün* “Yapay Zeka Endeksi” raporunun yedincisini yeni yayınlamış. Onca yapay zeka gelişmesi içinde özetle hangi noktaya gelmişiz, bunu anlamak için bu endeks oldukça etraflı bir envanter sunuyor. Dünyada 2023’te gerçekleşen yapay zeka gelişmelerinin titizlikle tarandığı ve değerlendirildiği rapor 500 sayfadan oluşuyor. Raporun orijinaline bu linkten ulaşabilirsiniz.
Raporda 2023’teki yapay zeka gelişmeleri ile ilgili şu 10 adet bulgu ön plana çıkartılmış:
- Yapay zeka bazı görevleri insandan daha iyi yapabiliyor ama her şeyi değil. Yapay zekanın insana göre imaj sınıflandırma, görsel nedensellik ve İngilizce anlama konularında daha iyi, yarışma seviyesi matematik, planlama ve sağduyulu muhakeme konularında ise insanın daha gerisinde olduğu görülüyor.
- Özel sektör akademiye göre yapay zeka araştırması konusunda önde.
- İleri modellerin geliştirilmesi çok pahalı. Rapor GPT-4’ün eğitilmesinin $78 milyona, Gemini Ultra’nın ise $191 milyona mal olduğunu tahmin ediyor.
- Amerika, üretilen YZ modelleri adedinde 61 üst düzey model ile Çin (15) ve Avrupa Birliğinin (21) önünde.
- Büyük Lisan Modellerinin sorumlu sonuçlar üretip üretmediğini test edecek yöntemlerde bir standart yok. Open AI, Google ve benzerleri geliştirdikleri modelleri farklı sorumlu YZ kıyaslarına göre test ediyorlar. Bu durumda modellerin riskleri ve sınırlarını objektif olarak karşılaştırmak mümkün olmuyor.
- Üretken YZ yatırımı çok artışta. YZ’ye yapılan toplam yatırım 2023’te düşerken, üretken (generative) yapay zekaya yapılan yatırım bir önceki seneye göre sekiz katına çıkarak $25 milyara ulaştı.
- 2023 verisi çıkarımlarına göre YZ çalışan verimliliğini ve iş kalitesini arttırıyor. Ayrıca yüksek becerili çalışanlar ile düşük becerili çalışanlar arasındaki üretkenlik farkının YZ kullanımı ile düşme potansiyeli görülüyor.
- YZ kullanımı sonucu bilimsel ilerleme hızlanıyor (Raporun 5.bölümü bilim ve tıp uygulamalarına ayrılmış).
- Amerika’da YZ düzenlemeleri hız kazanıyor. 2023’te yapay zeka ile ilişkilendirilen 25 adet düzenleme gerçekleşmiş. 2016’da bu rakam sadece birdi.
- Tüm dünyada insanların yapay zekanın potansiyel etkisi konusunda farkındalığı ve tedirginliği arttı.
2023 çalışmalarının bu çıkarımları yapay zeka konusunda geldiğimiz noktayı işaretliyor. Bir sonraki raporda ne kadar büyük bir gelişme kat edildiğini göreceğiz.
Referans:
*Artificial Intelligence Index Report 2024 by Institute for Human-Centered AI, Stanford University
