Kenya’da geliştirilen ve ülkenin gururu kaynağı olan mobil para sistemi M-Pesa, dünya çapında kullanıma sunulmaya hazırlanıyor.
Quartz’ın haberine göre Kenya’da geliştirilen ve kullanılan mobil para sistemi M-Pesa, 2007 yılındaki lansmanından bu yana ülkenin birçok yerinde kullanılıyor. Kenya’nın en büyük telefon operatörü Safaricom tarafından geliştirilen bu servis, 30 milyondan fazla kişiye gündelik mal ve hizmetler için ödeme yapıyor, kredilere erişiyor ve tüm dünyaya para gönderiyor.
2015 yılında, Kenya’nın GSYİH’sının yaklaşık yüzde 44’üne eşdeğer olan 28 milyar dolar bu para birimi üzerinden harcandı. Hizmet, Arnavutluk, Mısır, Romanya, Lesotho ve Tanzanya dahil olmak üzere 10 ülkeye kullanılıyor.
Nakit kullanımının kesintiye uğraması, Kenya’daki yerel teknoloji girişimlerinin başarı olmasını sağladı. bu başarı Nairobi’yi Afrika’nın önde gelen teknoloji merkezlerinden biri olmasını sağlayarak uluslararası ortakların dikkatini çekmesini sağladı.
Ancak, M-Pesa’nın geleceğinin anahtarı olan son iki gelişme ve genel olarak mobil paranın geleceği radar altında kaldı.
Birincisi, Kenya’nın regülasyon düzenleyicileri, yerel mobil para birimi rakiplerini birlikte çalışmalarını sağlamak için ikna ettiler. Bu, örneğin, Safaricom müşterileri ilk kez M-Pesa’yı bir Airtel Money müşterisine para göndermek için kullanabileceği anlamına geliyor. Safaricom, Kenya’da yaklaşık yüzde 70 civarında mobil pazar payına sahip. Dolayısıyla, pek çok Kenyalı Safaricom’a birbirlerine para gönderebilmek için kullandığından, yakın gelecekte yerel pazarda çok az etkili olabilir. Ancak birlikte çalışabilirlik sağlanması, mevcut baskın piyasa konumundan bile daha rekabetçi güçlere açık olduğu anlamına geliyor.
İkincisi, İngiltere merkezli Vodafone Group tarafından geçtiğimiz hafta yapılan açıklamada, Safaricom’daki yüzde 35 hissenin Güney Afrika’daki bağlı kuruluşu Vodacom’a 2.6 milyar dolarlık bir anlaşma ile transfer ettiği açıklandı. M-Pesa, ses ve SMS gibi geleneksel hizmetler küçülürken Safaricom için en hızlı büyüyen gelir üreticisi.
Vodacom, geçmişte M-Pesa’yı Güney Afrika’ya tanıtma konusunda başarısız oldu. Ancak daha gelişmiş bankacılık sektörü, mobil para ihtimalini Kenya ve Tanzanya’dan daha az çekici hale getirdi. Yine de M-Pesa’nın henüz ziyaret etmediği pek çok umut vadeden Afrika piyasası var; Safaricom ile daha yakın işbirliği içerisinde olmak artık daha kolay olacak.
Diğer Afrika düzenleyicileri, Kenya düzenleyicilerinin liderliğini izliyor ve MTN Mobil Para, Orange Money ve Airtel Money de dahil olmak üzere Afrika’nın önde gelen mobil ağları arasında sınır ötesi işlemlere izin veriliyorsa yerel bankacılık ve uluslararası para yatırma piyasası M-Pesa ile büyüyebilir.