İsveç Merkez Bankası yaptığı açıklamayla ödeme sistemleri altyapısındaki rolünü güncelleyeceğini duyurdu.
İsveç’in finans dünyasındaki varlığı ülkenin ön planda olduğu bir alan değil. Bununla birlikte ülkenin tarihinde finans sektörü için pek çok yenilik yer alıyor. 1619 yılında ülkenin o zamanki üst yöneticisi Şansölye Axel Oxenstierna, ticareti canlandırmak ve paranın daha hızlı dolaşımını sağlamak için her kasabada bir banka kurmayı öneriyor. 1624 yılında ülkenin o dönemki en önemli ihraç kalemi olan bakırdan imal edilen paralar için bir standardizasyona gidiliyor. 1644 yılında ise dünyanın en büyük madeni parası olan tam 19.7 kilogram ağırlığındaki “bakır levha” üretiliyor.
1656 yılında ülkenin ilk bankası olan Stockholms Banco paranın değerini koruma vizyonuyla kuruluyor. Aynı banka 1661 yılında ise Avrupa’nın ilk banknotunu üretiyor.
Stockholm Banco’nun kalıntılarından kurulan İsveç Merkez Bankası ise 1668 yılında “Riksens Standers Bank” ismiyle ve “Dünyanın ilk Merkez Bankası” unvanıyla faaliyetine başlıyor.
Bugün Sverige Riksbank adıyla çalışmalarını sürdüren İsveç Merkez Bankası’nın şu sıralar farklı bir gündemi var. Anında ödeme servisleri için ödeme altyapısı sistemlerini yenilemek istediğini açıklayan kurum, ilgililerin görüşlerini toplamaya başladı.
Bankanın anında ödeme kavramının karşısında, “ödemenin ilgili kurumun hesabına yatırılması ve sürecin başlamasından birkaç saniye sonra ödeme yapan kişinin onaylaması” ifadesi bulunuyor. Buradaki süre kriteri ise “neredeyse anında” olarak tanımlanıyor.
Riksbank’ın hedeflerinden biri güvenli ve verimli bir ödeme sistemini teşvik etmek olarak açıklanıyor. Gelecekte daha büyük miktarlarda daha fazla ödemenin anında ödeme sistemleri ile yapılacağı öngörülüyor. Bu sistematik artışa karşı hazırlıklı olmak isteyen İsveç Merkez Bankası, Eurosystem’in 2018 sonlarında devreye alınacak olan Target Instant Payments Settlement (TIPS) platformuna uyum sağlamayı amaçlıyor.
TIPS sonrası, Euro cinsinden olmayan paralarla yapılacak ödemelere uygun bir teknik altyapıya sahip olunacağı ifade edilen açıklamada, İsveç kronu kullanılan anlık ödemelerin TIPS platformunda da nasıl kullanılabileceğinin araştırıldığına değiniliyor. Riksbank, sektör temsilcilerinden aldığı geribildirimlerle kullanımdaki RIX platformundan yeni döneme sorunsuz bir geçiş yapmayı amaçlarken bu konuda yanıt arayan sektördeki işletmelere de danışmanlık yapıyor.
İsveç Merkez Bankası’nın gündemindeki bir diğer konu ise nakitsiz topluma geçiş yolunda e-kron isimli dijital bir para birimi çıkartılması. 2017 sonlarında başlatılan çalışmalarla e-kron’un nasıl bir altyapıya sahip olması gerektiği, regülasyonlar karşısındaki durumu ve olası etkileri değerlendiriliyor. 2019 sonuna kadar sürecek çalışmalar sonucu e-kron’un lehine bir karar çıkarsa İsveç hakkında yeni haberlerle karşınızda olacağız demektir.
