Okan Yıldız, her hafta bankacılık ve ödeme teknolojileri dünyasında haftanın öne çıkan gelişmelerini Medium hesabından paylaşıyor. Okan Yıldız’ın kaleminden haftanın önemli FinTech gelişmelerini aktarıyoruz.

Türkiye’nin finans alanındaki hızlı dönüşümünün yeni halkaları dijital bankacılık lisansı ve Banking-as-a-Service oluyor. BDDK tarafından görüşe sunulan yönetmelik taslağında dijital bankacı olabilmek için asgari sermaye gereksinimi 1 milyar lira olarak belirlenirken verilebilecek hizmetlerin de sınırı çizildi.

Ulusal QR kodların birlikte çalışabilir olması, sürdürülebilir finans, kripto paraların ödemelerde kullanılması ve fintech yatırımlarının yer aldığı bülten sizleri bekliyor.

Keyifli okumalar,

Okan Yıldız

BDDK, Dijital Bankacılık Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik Taslağı’nı görüşe sundu. Yönetmelikle dijital banka lisansı almak için gerekli koşullar ve hizmet verilebilecek alanlar belirlenirken Banking-as-a-Service (BaaS) modelinin de önü açılmış olacak.

  • Dijital banka kurmak için gereken asgari sermaye tutarı 1 milyar TL olarak belirlendi.
  • Dijital bankalar, sadece finansal tüketicilere ve KOBİ’lere hizmet verebilecek. KOBİ boyutunu aşan ticari bankacılık faaliyetleri verilemeyecek.
  • Finansal tüketicilere kullandırılabilecek teminatsız nakdi kredi, müşterinin gelirinin 4 katını geçemeyecek. Gelir tespit edilemezse kullandırılabilecek teminatsız nakdi kredilerin toplamı 10.000 TL’yi geçemeyecek.
  • Dijital bankalar fiziksel şube açamayacak ancak ATM’ler üzerinden hizmet verebilecek.
  • Yurt dışında BaaS olarak anılan ve yönetmelikte servis modeli bankacılık olarak adlandırılan hizmet ise yurt içinde yerleşik arayüz geliştiricilere sunulabilecek.
  • Görüşe sunulan yönetmelik 1 Ocak 2022’de yürürlüğe girecek.

Merkez bankalarının ulusal QR kodların birlikte çalışabilir hale gelmesine yönelik çalışmalarının sayısı artıyor. Bu kapsamda en dikkat çeken ülke ise Tayland oluyor. Daha önce Vietnam ve Malezya ile iş birliği yapan Tayland, bu kez Endonezya ile bir pilot çalışma gerçekleştireceğini açıkladı. İlk etapta e-ticaret ve mağaza içi ödemelerde geçerli olacak çözüm, ilerleyen dönemde QR kod tabanlı anlık para transferlerinde de geçerli olacak.

Katar’da kullanıma giren Apple Pay ilk aşamada QNB ve Dukhan Bank kartlarını destekleyecek. Apple Pay’in gelecek durağının ise Şili olması bekleniyor.

Revolut, çalışanların hak ettikleri maaşın %50’sine kadar olan kısmını çekmelerini sağlayan Payday isimli çözümü kullanıma sundu. İşverenler için ücretsiz olan Payday, çalışanlara 1,5 pound karşılığında sunulacak. Revolut, Aralık 2020’de Early Salary isimli, çalışanların maaşlarını bir gün önceden almasını sağlayan bir çözümü de hayata geçirmişti.

Kendisini modern kart ihraç platformu olarak tanımlayan Marqeta, müşterilerine %43 oranında geri dönüştürülmüş malzemeden üretilmiş kartlar ihraç etme seçeneği sunuyor. Bu kartlardan ihraç edecek ilk oyuncunun Latin Amerikalı market teslimat platformu Cornershop olduğu açıklandı.Buna ek olarak Marqeta, plastik ayak izini azaltmak amacıyla rePurpose Global ile iş birliği de yaptı.

  • Uber, Instacart, DoorDash gibi oyunculara hizmet veren ve haziran ayında halka arz olan Marqeta’nın yatırımcıları arasında Visa, Mastercard ve GoldmanSachs gibi önemli oyuncular bulunuyor.

Geçtiğimiz hafta aldığı 17,7 milyon pound değerindeki yatırımla bültende yer alan ve dünyanın en büyük sosyal bankası olmayı hedefleyen Londra merkezli Kroo, kısıtlı bankacılık lisansı aldı. Bu lisans, bankanın kişi başına en fazla 50 bin pound’a kadar mevduat toplamasına imkan veriyor. 2022 yılında hizmet vermeye başlayacak olan Kroo, tam bankacılık lisansı almayı da hedefliyor.

Visa’nın satın almak için anlaşmaya vardığı ancak ABD’li otoritelerin rekabet endişeleri sonrasında satın almaktan vazgeçtiği açık bankacılık platformu Plaid, kartlı ödemeler dünyasının bir diğer önemli oyuncusu AmEx’ten yatırım aldı. AmEx’in yanı sıra JPMorgan Private Capital’ın da katıldığı tur, dört ay önce 13,5 milyar dolar değerleme üzerinden gerçekleşen seri D turunun uzantısı olarak gerçekleşti.

  • Kartlı ödeme oyuncularından Mastercard Finicity’i bünyesine katarken Visa ise kısa süre önce Tink’i satın alarak açık bankacılık alanında önemli adımlar atmıştı.

Arjantin merkezli dijital bankacılık uygulaması Uala, Tencent ve SoftBank liderliğinde gerçekleşen seri D yatırımında 350 milyon dolar topladı. 2,45 milyar dolar değerleme üzerinden gerçekleşen tura, Goldman Sachs, Ribbit Capital ve Soros Fund Management gibi oyuncular da katıldı. 2017’de kurulan ve kullanıcılarına Mastercard logolu ön ödemeli kart veren Uala; para transferi, bireysel kredi, fatura ödeme, yatırım, sigorta gibi ürün ve hizmetler de sunuyor. Şirketin Arjantin ve Meksika’da verdiği toplam kart sayısı ise 3,5 milyona ulaşmış durumda.

Türkiye’de ödemelerde kullanımını yasak olan kripto paralar için ABD’de tablo farklı… Strawhecker Group (TSG) tarafından yapılan 600 küçük işletme ile yapılan araştırmada, işyerlerinin kripto para ile ödemelere yaklaşımı ele alındı.

  • İşletmelerin %10’u kripto para ile ödeme kabul ediyor. Bu işyerlerinin 3’te 2’si 2020’den sonra kripto para ile ödeme kabul etmeye başladı.
  • İşletmelerin kripto para ile ödeme almadaki motivasyonları ise müşteri talebine yanıt vermek (%49), kripto paranın popüler olmasından avantaj elde etmek (%48), dolandırıcılık ve harcama itirazlarını azaltmak (%41) ve işlem ücretlerini düşürmek (%38) şeklinde sıralandı.
  • ABD’nin başarılı yeni nesil bankası Chime 750 milyon dolar yatırım aldı. Sequoia Capital liderliğinde gerçekleşen seri G turunda şirketin değerlemesi 25 milyar dolara yükseldi.
  • KOBİ’leri ve girişimleri hedefleyen Berlin merkezli dijital banka Penta, seri B turunun uzantısı olarak 15 milyon euro yatırım aldı.
  • PayPal’ın kurucularından Max Levchin ve Stripe tarafından desteklenen Balance, Ribbit Capital liderliğinde gerçekleşen seri A turunda 25 milyon dolar topladı. Balance, B2B dijital ödeme hizmetleri veriyor.
  • Doksanlı yıllarda PayPal ve Intuit gibi önemli şirketlerde üst düzey yöneticilik yapan Bill Harris tarafından kurulan yeni nesil banka One, 40 milyon dolarlık seri B turunu tamamladı. One, ABD’de orta sınıfı hedefliyor.
  • İşletmelerin çalışanlarına ve yüklenicilere ödemelerini daha hızlı ve verimli biçimde yapmasını sağlayan bir fintech olan Branch, seri B turunda 48 milyon dolar topladı.
  • Kullanıcılarına kripto para, hisse senedi ve emtia alıp satma imkanı veren Avusturya merkezli dijital yatırım platformu Bitpanda, 263 milyon dolarlık seri C yatırım turunda 4,1 milyar dolar değerlemeye ulaştı. Tur, Valar Ventures liderliğinde gerçekleşti.
Okan Yıldız
https://medium.com/@hotan
2008 yılında İTÜ İşletme Mühendisliği lisans programından mezun olan Okan, aynı üniversitenin Endüstri Mühendisliği programından yüksek lisans derecesine sahiptir. Kariyerine 2009 yılında Garanti Ödeme Sistemleri Risk Analiz ekibinde başlamış ve 2012 yılında Bankalararası Kart Merkezi’ne (BKM) katılmıştır. 2016 yılına kadar BKM’de Strateji ve Bilgi Yönetimi ekibinde görev alan Okan, 2016 yılında yeni teknolojilerin ve yaklaşımların ödeme sistemlerine etkisini araştıran ve uygulamalar geliştiren İş Geliştirme ekibine katılmıştır. Fintech, mobil ödemeler, açık bankacılık, BigTech, blockchain ve yapay zekanın yanı sıra Çin ve Hindistan gibi gelişen pazarlara odaklanan Okan, BKM’nin hayata geçirdiği blockchain ve yapay zeka projelerinde de rol almıştır. Fintech dünyasındaki gelişmeleri derlediği haftalık bültenler kaleme alan Okan, kariyerini Haziran 2021’den bu yana Inveo Yatırım Holding’de sürdürmektedir.