Okan Yıldız, her hafta bankacılık ve ödeme teknolojileri dünyasında haftanın öne çıkan gelişmelerini Medium hesabından paylaşıyor. Okan Yıldız’ın kaleminden haftanın önemli FinTech gelişmelerini aktarıyoruz.
Ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını TCMB’nin oluşturacağı dijital lira çalışmalarında atılan ilk somut adım, teknoloji paydaşları olarak belirlenen HAVELSAN, ASELSAN ve TÜBİTAK-BİLGEM’le iş birliği platformunun kurulması oldu. Verilen mesajlar ise dünyadaki birçok ülke gibi temkinli bir yaklaşımın benimsendiğini, yapılacak testlerden sonra orta vadede nihai kararın verileceğini işaret ediyor.
Singapur ve Hindistan’ın anlık ödeme sistemlerinde birlikte çalışabilirliği sağlaması, JPMorgan’ın yeni nesil bankacılık çözümü ve Amazon’un One ve POS çözümleriyle ilgili gelişmeleri haftanın bülteninde bulacaksınız.
Keyifli okumalar, güzel bir hafta sonu diliyorum.
Dijital Türk Lirası’nda ilk adım İşbirliği Platformu Kurmak Oldu
Facebook’un dijital para projesi Libra’yı duyurmasından sonra ülkelerin tekrar gündemlerine aldığı merkez bankası dijital parası çalışmalarında Türkiye, TCMB içinde bir Ar-Ge projesi yürütürken dışarıyla bilgi paylaşımını sınırlı tutmayı tercih ediyordu. Geçtiğimiz hafta ise proje kapsamında dışarıya açık ilk somut adımı atıldı. TCMB, projede teknoloji paydaşı olarak konumlanacak ASELSAN, HAVELSAN ve TÜBİTAK-BİLGEM’le ikili mutabakat zabıtları imzaladı ve Dijital Türk Lirası İş Birliği Platformu’nu kurdu. Yaptığı yazılı açıklamada sonraki aşamalarda platforma yeni katılımların olmasını planladığını, Ar-Ge projesi kapsamında kavram ispatı çalışmasının tamamlandığını ancak dijital Türk lirası ile ilgili henüz nihai bir karar verilmediğini vurgulayan TCMB, blockchain teknolojisini test edeceğini de belirtti.
· Aralık 2020’de dönemin TCMB Başkanı Naci Ağbal’ın yaptığı açıklama ile dijital para konusunda Ar-Ge projesinin başlatıldığı ve kavramsal aşamanın tamamlandığı duyurulmuştu.
· Mart ayında paylaşılan ekonomi reformları arasında “finansal sektörün kurumsal altyapısının geliştirilmesi” başlığı altında TCMB’nin dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını oluşturacağı bilgisine yer verilmişti.
“TCMB’nin verdiği mesajları; diğer ülke merkez bankalarının izlediğine benzer bir yolun takip edileceği, yapılacak test çalışmalarında alternatif mimari yapıların ve CBDC dağıtım seçeneklerinin ele alınacağı şeklinde değerlendirmek mümkün. Bu sürecin çok hızlı biçimde sonuçlanmayacağını, nihai karar verilene kadar yapılacak çalışmaların bile 3–4 yıl sürebileceğini, dijital liranın bir kripto para olmayacağını ve kurgulanacak yapının bankaların süreçleri ve faaliyetleri üzerinde önemli etkileri olacağını hatırlatmakta fayda görüyorum. Diğer ülkelerin atacağı adımlar da ülkemizde alınacak kararlar ve kurgulanacak yapı için önemli göstergeler olacaktır.”
Hindistan ve Singapur, Anlık Ödeme Sistemlerini Birbirine Entegre Edecek
Hindistan’ın ve Singapur’un merkez bankaları olan RBI ve MAS, anlık ödeme sistemleri UPI ile PayNow’ın birbiriyle konuşmasını sağlayacak çalışmaların yapılması için anlaşma imzaladı. Bu kapsamda bireyler, iki ülke arasındaki para transferlerini anlık olarak ve düşük işlem ücretleriyle gerçekleştirebilecek. Entegrasyonun Temmuz 2022’de tamamlanması hedefleniyor.
Amazon POS Çözümü Geliştiriyor
Girdiği her alanda önemli bir oyuncu haline gelen BigTech’lerden Amazon’un POS alanına gireceği iddia edildi. Şirket içinde Project Santos ismiyle takip edilen çalışmalar kapsamında KOBİ’lerin mağaza içi ve online ödeme kabul etmesini sağlayacak inovatif bir POS çözümü üzerine çalışıldığı belirtiliyor. Bu adımla Amazon; PayPal, Shopify, Square, First Data gibi oyunculara rakip olacak.
Amazon One’ın Kullanımı Yaygınlaşıyor
Amazon; geçtiğimiz yılın eylül ayında hayata geçirdiği Amazon One isimli biyometrik çözümünün kullanım alanını genişletmek için çalışmalarına hız veriyor. Daha önce Amazon’a ait süpermarket zinciri Whole Foods’un bazı mağazalarında kullanıma sunulan avuç içi tanıma tabanlı kimlik doğrulama çözümünü yaygınlaştırmak için etkinlik biletleri satan AXS ile iş birliği yapıldı. İş birliği kapsamında Amazon tarafından geliştirilen donanımın kullanıma gireceği ilk alanın ise Kolorado’daki Red Rock isimli amfitiyatro olacağı açıklandı.
JPMorgan Bireysel Bankacılık Çözümü için Geri Sayıma Geçti
JPMorgan, iki yıldır Project Dynamo kod adıyla geliştirilen dijital bireysel bankacılık çözümünü gelecek hafta İngiltere’de kullanıma sunuyor. İlk etapta kullanıcılarına hesap ve ödül programı ürünlerini sunacak olan dijital bankanın ilerleyen dönemde bireysel kredi, yatırım, konut kredisi hizmetleri ürün yelpazesini genişletmesi bekleniyor. Bu girişimi Avrupa ve Latin Amerika’da yaygınlaştırmak için JPMorgan’ın önemli bir bütçe ayırdığı belirtiliyor. Yeni nesil bankacılık alanına güçlü bir giriş yapmak isteyen JPMorgan, dijital varlık yönetimi alanında hizmet veren Nutmeg’i Haziran ayında 700 milyon pound karşılığında satın almıştı. Kurulacak yeni nesil banka; Starling, Monzo, Revolut gibi oyuncuların yanı sıra Goldman Sachs’ın bireysel bankacılık çözümü Marcus’la da rekabete soyunacak.
DACH Bölgesinde Temassızın Payı %80’e Yaklaştı
Ödeme teknolojileri şirketi Nets tarafından paylaşılan veriler, nakit yoğun ülkeler olan DACH (Almanya, Avusturya, İsviçre) ülkelerinde pandemi döneminde temassızın hızlı yükselişini gözler önüne serdi. İlgili ülkelerde Haziran 2019’da nakitsiz ödemeler içerisinde temassızın payı %40’tı. Haziran 2021’de ise bu oran %75’i aştı. Temassız oranının Almanya’da %77, Avusturya’da %82, İsviçre’de %80 olduğu açıklandı.
Mastercard İlk NFT’sini Mourinho ile Çıkarıyor
Finans sektörünün içselleştirmeye çalıştığı, toplumun çok büyük kısmının ise fikir sahibi olmadığı NFT’ler özelinde Mastercard ilk adımını attı. Bu doğrultuda Mastercard, ünlü teknik direktör Jose Mourinho tarafından imzalanmış bir topu NFT’ye dönüştüreceğini açıkladı. İngiltere’deki Mastercard kart sahipleri arasında yapılacak çekilişle ilgili NFT sahibini bulacak.