Dünyanın dört bir yanındaki yaygın ödeme sistemleri aynı yöne doğru ilerliyor. Nasıl mı?
Geçmişte ödeme sistemleri dünyanın farklı bölgelerinde birbirinden oldukça farklı yollar izlemiştir. Bu noktada özellikle batı, Çin, Afrika, Hindistan ve Brezilya’daki örnekler dikkat çekici.
Batı: Yaklaşık 50 yıl önce manyetik bantlı kartlarla başlayan bir ödeme devrimi yaşadı. Visa ve Mastercard gibi şirketlerin hakim olduğu bu sistemde, plastik kartlar temel ödeme aracı haline geldi. Sonrasında akıllı telefonlara entegre edilerek dijital ekonomiye geçiş sağlandı.
Çin: 2000’lerin başında tamamen farklı bir yol izledi. Nakit ekonomiden hızlıca dijital ödeme sistemine geçiş yaptı. Alibaba ve Tencent gibi şirketlerin liderliğinde geliştirilen mobil cüzdanlar ve QR kodlar temel ödeme araçları oldu.
Afrika, Hindistan, Brezilya: Bu bölgelerde ise telekom şirketleri veya devletler öncülüğünde mobil ödeme sistemleri geliştirildi. Kenya’daki MPesa ve Hindistan’daki UPI gibi örneklerde olduğu gibi, bu sistemler geniş kitlelere finansal erişim sağladı.
Dikkat çekici ‘yakınlaşma’
Söz konusu ödeme sistemleri arasında son yıllarda önemli bir yakınlaşma yaşanmaktadır. Dijital cüzdanlar, süper uygulamalar, anlık ödeme sistemleri ve dijital paralar gibi ortak unsurların ortaya çıkmasıyla, ödeme sistemleri global anlamda benzerlik göstermeye başlamıştır. Bu da gelecekte tek bir küresel ödeme altyapısının oluşabileceğini göstermektedir.
Özetle, ödeme sistemleri farklı bölgelerde farklı şekilde evrimleşmesine rağmen, dijitalleşme sayesinde bu farklılıklar azalmakta ve ortak bir noktaya doğru ilerlemektedir.
