Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), global ölçekte inovasyon ve teknoloji yatırımlarıyla dikkat çeken bir merkez haline gelirken, fintech sektörü de bu büyümenin stratejik odaklarından biri olarak öne çıkıyor.Özellikle Dubai ve Abu Dabi, sundukları yenilikçi çözümler ve teşviklerle bölgenin finansal merkezleri arasında yükselmeye devam ediyor.
BAE, FinTech Girişimleri İçin Neden Cazip Bir Merkez?
Fintech firmalarının BAE’yi tercih etmesinin başlıca nedenleri arasında hükümetin teknoloji yatırımlarına verdiği önem, teşvik programları, fintech odaklı mevzuatlar ve girişimcilik dostu uygulamalar yer alıyor. COVID-19 sonrası değişen tüketici davranışları da dijital ödeme sistemlerine olan ilgiyi artırarak sektöre yeni bir ivme kazandırdı.
BAE, stratejileri doğrultusunda fintech alanında bölgesel bir lider olmayı hedefliyor. Bu kapsamda hem ana kara hem de serbest bölgelerde fintech firmalarına yönelik çeşitli destek modelleri uyguluyor. Göçmen dostu politikalar, avantajlı vergilendirme sistemi ve fintech odaklı altyapı yatırımları, BAE’yi girişimler için cazip bir destinasyon haline getiriyor.
Bu stratejik yaklaşımın etkisi, sahadaki verilerle de doğrulanıyor. Bugün Dubai’de 800’den fazla fintech girişimi aktif olarak faaliyet gösteriyor. Dubai Economy ve VISA iş birliğiyle hazırlanan bir rapora göre, bölgedeki e-ticaret hacminin ve çevrimiçi ödeme tercihlerinin artmasıyla birlikte fintech ekosisteminin önümüzdeki dönemde daha da büyümesi bekleniyor. Öne çıkan firmalar arasında Emirates NBD, Payfort (Amazon), Network International, Beam Wallet, PayBy, Mashreq Bank ve NOW Money gibi önemli oyuncular yer alıyor.
BAE FinTech Ekosisteminin İki Devi: DIFC ve ADGM
BAE’deki düzenlemeler, fintech firmaları için ciddi avantajlar sağlıyor. Dubai Uluslararası Finans Merkezi (DIFC) ve Abu Dabi Global Market (ADGM), sektöre özel esnek düzenlemeleriyle girişimlerin kolaylıkla faaliyet göstermesine imkân tanıyor. Aynı zamanda finansal hizmetlerde dijitalleşme, yapay zekâ, robotik süreç otomasyonu, blockchain ve açık bankacılık gibi teknolojilerle destekleniyor. Bu dönüşüm, yalnızca ödeme sistemlerinde değil, finansal yönetim süreçlerinde de verimlilik sağlıyor.
DIFC, Körfez, Afrika ve Güney Asya’daki en büyük finansal hizmet ekosistemlerinden biri olarak öne çıkıyor. 2022 itibarıyla 4.377 kayıtlı şirkete ev sahipliği yapan merkez, dünyanın en büyük 20 bankasından 17’sini ve sistemik öneme sahip 30 küresel bankadan 25’ini bünyesinde barındırıyor. DIFC çatısı altında 600’den fazla fintech, regtech ve insurtech firması faaliyet gösteriyor. Bölgede fintech yatırımlarının 2030’a kadar 949 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
BAE’nin Fintech Girişimlerine Sağladığı Başlıca Teşvikler
1- Esnek Regülasyon ve Sandbox Programları:
- Regulatory Sandbox Uygulaması: Fintech’lerin ürünlerini piyasaya sürmeden önce sınırlı müşteri kitlesiyle test etmelerine olanak tanıyor. DIFC, ADGM ve UAE Central Bank kendi sandbox’larını işletiyor.
- Hızlı Lisanslama Süreci: BAE, fintech lisanslarını birkaç hafta içinde sonuçlandırabilecek hızda çalışıyor.
2- Finansal Teşvik ve Vergi Avantajları:
- Hibe ve Sermaye Desteği: Hub71 gibi merkezlerde, %50’ye varan kira ve maaş sübvansiyonu veriliyor.
- Vergi Avantajları: DIFC ve ADGM gibi serbest bölgelerde %100 vergi muafiyeti (gelir ve kurumlar vergisi).
- Yatırımcıya Erişim: BAE’de birçok özel ve devlet destekli VC (risk sermayesi) fonu fintech girişimlerine yatırım yapıyor.
3- Özel Fintech Merkezleri ve Hızlandırıcılar:
- DIFC FinTech Hive: Orta Doğu, Afrika ve Güney Asya’nın ilk fintech hızlandırıcısıdır. Yatırımcılarla ve büyük finans kuruluşlarıyla bağlantılar sağlıyor. Fintech girişimlerine mentorluk, iş birliği ve ağ kurma fırsatları sunuyor.
- Hub71 (Abu Dhabi): Fintech odaklı girişimlere mentorluk, ofis alanı ve finansman sağlıyor.
- Dubai Future Accelerators: Kamu kurumlarıyla doğrudan iş birliği fırsatları sunan bir platform.
4- Stratejik Konum ve Global Erişim:
- BAE, Avrupa, Asya ve Afrika’nın kesişim noktasında olduğundan fintech’ler için bölgesel bir merkez görevi görüyor.
- BAE’nin birçok ülke ile çifte vergilendirme anlaşması bulunuyor.
5- Yabancı Girişimciler için Kolaylıklar:
- %100 yabancı mülkiyet hakkı (özellikle serbest bölgelerde)
- Startup vizesi ve girişimci ikamet izni programları
- Hızlı şirket kuruluş süreçleri ve dijital başvuru sistemleri
Birleşik Arap Emirlikleri, fintech alanındaki bu stratejik yaklaşımıyla MENA bölgesinin lider merkezlerinden biri olmayı hedefliyor. Aynı zamanda yeşil finans ve sürdürülebilir kalkınma odaklı vizyonu ile fintech’i yalnızca ekonomik bir araç olarak değil, çevresel ve toplumsal dönüşümün bir parçası olarak da konumlandırıyor.
Detaylı bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.
Konuk Yazar: Sistem Global İhracat ve Uluslararası Büyüme Servisleri Kıdemli Müdürü Hazal Bedir
