Kısa süre önce yayımlanan “Decade of Digital Dollars” raporu, Türkiye’nin dijital para ekosistemindeki önemli konumunu net verilerle teyit ediyor. İşte detaylar…
Londra merkezli FinTech şirketi BVNK’nin öncülüğünde Cebr (Centre for Economics and Business Research), Visa, Chainalysis, Circle ve First Digital’ın katkılarıyla hazırlanan “Decade of Digital Dollars” raporu yayımlandı. Stablecoin’lerin ortaya çıkışının 10. yılına dair bir kutlama maiyeti de taşıyan raporda Türkiye vurguları öne çıktı.
Türkiye ile ilgili verilere geçmeden önce, raporun genelinde öne çıkan 3 içgörü şöyle;
- Gelişmekte olan 17 ülkede uzun vadeli döviz dalgalanmalarının toplam ekonomik kaybı 1,2 trilyon dolar civarında ve bu rakam ülkelerin ortalama GSYİH’sının %9,4’üne denk geliyor.
- Stablecoin’ler, ABD doları alternatifine çevrimiçi ve anlık erişim sağlayarak gelişmekte olan ekonomilerde önemli bir boşluğu dolduruyor.
- Rapora göre geleneksel sınır ötesi B2B ödemelerinde, nakit taşımada saatler ve günler süren gecikmeler yaşanırken 2024’te eski sistemlerde hâlâ 11,6 milyar dolar iş sermayesi “yolda” sıkışmış halde. Stablecoin’ler ise ilgili ödemelerin 3–6 gün daha hızlı gerçekleşmesini öngörüyor.
BVNK’nin “Decade of Digital Dollars” raporu, stablecoin’lerin, özellikle gelişmekte olan pazarlarda para birimi dalgalanmalarına karşı tampon oluşturan, küresel dolar açığını kapatan ve sıkışmış sermayeyi serbest bırakarak ekonomik canlılık sağlayan önemli bir finansal altyapı haline geldiğini gösteriyor.
Türkiye’de stablecoin’e artan ilgi
Raporda yer alan analizler, Türkiye’nin stabilcoin alım oranı ve sınır ötesi stabilcoin ödeme hacmi konusunda öne çıktığını belirtiyor.
Bu bağlamda Türkiye, GSYİH’sine oranla yapılan stabilcoin alımları arasında en yüksek oranlardan birine (%3,7) sahip. Dolayısıyla para birimi istikrarsızlığıyla mücadelede stabilcoinlere güçlü bir talep olduğu kaydediliyor.
2024 yılı itibarıyla Türkiye’de gerçekleştirilen sınır ötesi stabilcoin ödemelerinin toplam hacmi 63,1 milyar USD olarak raporlanmış. Bu sofistike veri, stabilcoin kullanımının ne kadar yaygın ve hacimli olduğunu göstermesi açısından kayda değer.
Yukarıdaki görselde Türkiye’deki stablecoin benimsenmesi görülüyor. Türkiye, GSYİH’ye oranla stabilcoin alımlarında en yüksek seviyelerden birine sahip.
Yukarıdaki görselde 2024 yılı itibarıyla ülkelerin stablecoin talebi ölçülüyor.
Yüzde olarak stablecoin primi (yani stablecoin’e erişmek için resmi dolar kurunun üzerinde ödenen fazladan oran) gösteriliyor.
Bir ülkede stablecoin talebi çok yüksekse, insanlar resmi kurdan değil, piyasa fiyatından daha pahalıya stablecoin satın almak zorunda. Bu fark “stablecoin primi” olarak adlandırılıyor.
Türkiye’nin ilgili oranı yüzde 1,3. Yani Türkiye’de stablecoin almak isteyenler, ortalama yüzde 1,3 prim ödüyor.
Bu kapsamdaki ilk üç sıra ise şöyle;
- Arjantin: %30,5
- Nijerya: %22,1 (Yüksek talep nedeniyle stablecoin erişiminde ciddi ek-maliyet var.)
- Hindistan: %6,8
Kapsamlı çalışmanın tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
